Hormoon Suppletie Therapie, HST
Voor sommige vrouwen bieden de meest gegeven manieren om de overgang te verlichten, te weinig effect. Zij hebben misschien baat bij Hormoon Suppletie Therapie, alleen wordt dat in NL weinig voorgeschreven. In dit zesluik geef ik je meer informatie. Bij HormoonSuppletie Therapie worden 2 hormonen tegelijkertijd ingezet. Estradiol en Progestageen. Je kunt dit via de huid of via een pil toegediend krijgen. De voorkeur gaat uit naar via de huid. Het kan continu of in een regelmatige sequens. Er zijn voor en nadelen bij deze therapie. Let wel, de overgangsklachten van de vrouwen die dit betreft kunnen soms zo ernstig zijn dat zij hun werk niet kunnen uitvoeren. Lees ook deel 1, deel 2, deel 3, deel 4, en deel 5 van deze zomerserie over HST. Je doet er goed aan om na te denken over de nadelen en voordelen op korte termijn en lange termijn. Wat als je de pil gebruikt?
De Pil en de overgang
Veel vrouwen nemen de pil – de orale anticonceptiepil – langere tijd door, om zo te voorkomen dat zij overgangsklachten krijgen. De pil bestaat uit twee synthetische hormonen, ethinyl-estradiol (EE) en een progestativum, een synthetische variant van het hormoon progesteron. Synthetische hormonen worden door het lichaam veel minder goed afgebroken dan lichaamseigen hormonen. Dat is ook precies de bedoeling van de pil, want alleen zo kan er sprake zijn van anticonceptie. Deze synthetische hormonen bezetten de receptoren voor respectievelijk estradiol en progesteron en zo kunnen overgangsklachten inderdaad voorkomen worden. Echter de hormonen in de pil gaan gepaard met een groter risico op trombose dan lichaamseigen hormonen en waarschijnlijk ook met een grotere kans op hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten. Ook de kans op borstkanker is hoger dat bij het gebruik van (bio-identieke) overgangshormonen. Alleen als anticonceptie nog nodig is de pil een slimme keuze na je 50ste. De kans op een zwangerschap na 50 jaar is voor de meeste vrouwen echter zeer klein. De gemiddelde leeftijd waarop de menopauze optreedt is immers 51 jaar en gemiddeld zo’n 4 jaar eerder treden er al geen eisprongen meer op.
Progestativa of Progesteron?
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de nadelen van hormoontherapie in de menopauze vooral toe te schrijven zijn aan de combinatie van estradiol met progestativa. Dat zijn ook de middelen die gepatenteerd zijn en waar het meeste onderzoek naar gedaan is. Naar bio-identiek progesteron waar geen patent op rust is veel minder langdurig wetenschappelijk onderzoek bij grote groepen vrouwen gedaan. Uit de studies die wel gedaan zijn blijkt dat de combinatie van estradiol met bio-identiek progesteron geen extra kans op borstkanker oplevert. Er is waarschijnlijk ook een verschil tussen de diverse soorten progestativa. Sommige progestativa veroorzaken mogelijk een hogere kans op bijwerkingen (MPA en NETA) als andere (Didrogesteron, Drospirenon).
Plaatselijke hormoontherapie
Vrouwen die vooral klachten hebben van vaginale droogte of terugkerende blaasontstekingen zijn gebaat bij een plaatselijke vaginale behandeling met een zeer lage dosis estradiol of het zwakker werkzame eveneens bio-identieke estriol. Omdat de hoeveelheid hormoon die gegeven moet worden zo laag is (er is op jaarbasis evenveel hormoon nodig als er in 1 anticonceptiepil zit), is de combinatie met progesteron niet nodig. Deze vaginale toepassing van een lage hoeveelheid hormoon is onbedenkelijk, ze kan gedurende vele jaren, tientallen jaren zelfs, gecontinueerd worden.
Er is waarschijnlijk ook een verschil tussen de diverse soorten progestativa. Sommige progestativa veroorzaken mogelijk een hogere kans op bijwerkingen (MPA en NETA) dan andere (Didrogesteron, Drospirenon).
Andere hormonen
Er zijn ook andere stoffen die werken als hormonen, die op zowel de oestrogeenreceptor als op de progesteronreceptor werken. Deze stoffen worden SERM genoemd, selective estrogene receptor modulator. Lang werd gedacht dat deze middelen veiliger zouden zijn en minder kans zouden geven op borstkanker dan bio-identieke hormonen. Dat laatste is met wetenschappelijk onderzoek helaas niet bevestigd, de kans op borstkanker is ongeveer hetzelfde als bij andere combinaties van synthetische hormonen. Bekende middelen zijn Tibolon (Livial) of Bazedoxifen.
Lees ook deel 1, deel 2, deel 3, deel 4, en deel 5 van deze zomerserie over HST.
Meer weten over jouw lichaam in de overgang?
Ik ben verpleegkundige met een specialisatie in de overgang. Je kunt een afspraak maken bij mijn eigen praktijk in Friesland, voor een intake of vervolgafspraak. De meeste vrouwen op mijn spreekuur zijn met 3 of 4 afspraken al een heel eind op weg. De overgang is een fase in je leven. Je leeft langer niet, dan wel in de overgang. Laat een lastige overgang, niet je leven overschaduwen. Als je hulp zoekt, maak dan een afspraak.
