Herken je deze opmerkingen? Het kan gaan over je bekkenbodem:
“ Urineverlies? ja, een beetje urineverlies, soms… maar alleen als ik echt in de lach schiet, of als ik veel op en neer moet springen, …”
“ Geen windjes kunnen ophouden? Is dat niet normaal? Alleen als ik wat last heb van opgeblazen darmen, dan heb ik wel wat minder controle…”
“Incontinentie? Nee, totaal niet, maar… ik draag wel elke dag een inlegkruisje, om me veiliger te voelen”
Wat is een verzakking aan je bekkenbodemspier?
Een verzakking zorgt ervoor dat organen dieper komen te liggen, vlakbij je schede, in de bekkenbodem. Normaal worden deze organen (blaas, endeldarm en baarmoeder) op hun plaats gehouden door zenuwen, spieren en bindweefselstrengen (banden of ligamenten). Door een zwakte in dit systeem kunnen een of meer van deze organen via de schede uitzakken. Soms komen ze zichtbaar of voelbaar naar buiten.
De functie van de bekkenbodem
- Je bekkenbodem ondersteunt organen in het kleine bekken: de blaas, de baarmoeder en de endeldarm.
- Je bekkenbodem draagt bij in de seksuele functie. Dat betekent het mogelijk maken van seksuele betrekkingen en het speelt een rol in het opbouwen en ondersteunen van je orgasme.
- Het draagt ook bij aan je “core stability”, het centrale spierkorset van je lichaam, samen met je buik-, rug-, heup- en bilspieren.
Klachten aan het bekkenbodem
Bij een verzakking kan je last hebben van een zwaar gevoel in de schede, het gevoel dat er iets niet hoort te zitten of uitzakt. Ook klachten van de onderrug en onderbuik met vermoeidheid komen vaak voor. Verder kunnen zich problemen voordoen met het plassen of met de ontlasting.
Een verzakking komt vooral op latere leeftijd voor, bij 30 tot 50 % van de vrouwen vaak tijdens of na de overgang, en heeft dan vooral te maken met het zwakker worden van de spieren en bindweefsels. Dit zwakker worden komt doordat je lichaam in die overgangsjaren minder en minder en uiteindelijk geen oestrogeen meer aanmaakt. De overgang duurt enkele jaren en start tussen je veertigste en zestigste. Ergens in die periode heb je je laatste menstruatie, de overgang begint echter al eerder dan dat, wanneer je nog wel menstrueert. De gemiddelde leeftijd waarop vrouwen hun laatste menstruatie hebben is 51 jaar.
Er zijn verschillende soorten verzakkingen: Blaas, darmen of baarmoeder.
Preventie
Het is moeilijk te zeggen of een verzakking te voorkomen is. Er zijn vrouwen die geen risicofactoren hebben en toch een verzakking krijgen. Als er echter een vermoeden bestaat van een zwak bekkenbodem kan een vezelrijk dieet met voldoende drinken de ontlasting soepel houden. Denk ook aan zaken als de manier waarop je tilt en de houding van het tillen, stoppen met roken, het dragen van losse kleding, verstandig sporten en afvallen bij overgewicht, zaken die allemaal kunnen helpen.
Behandeling
Niet alle verzakkingen geven klachten. Zonder klachten is een behandeling niet nodig. Afhankelijk van de soort verzakking kunnen verschillende behandelingen gebruikt worden om de klachten te verhelpen. Een overgangsverpleegkundige kan je adviseren, een arts kan je voorschrijven of doorverwijzen. Vaak is er overleg tussen verpleegkundige en arts.
Mogelijke behandelingen zijn
- Aanpakken van de verzakking door verschillende (spier)oefeningen. De verzakking wordt ongedaan gemaakt en de klachten worden verminderd.
- Mogelijke therapieën bij verzakking zijn:
- Bekkenfysiotherapie;
- Bekkenbodemtraining;
- Spiertraining van buik, rug en benen;
- Analyse en aanpassing van houding.
- Behandeling met hormonenzalf of –tabletten om spieren en steunweefsel te versterken;
- Een pessarium gebruiken
- Operatief: buikoperatie, kijkoperatie of vaginale operatie.
Hormoontekort
In de overgang veranderen je hormoonspiegels. Door een tekort aan vrouwelijk geslachtshormoon kan er een verzakking ontstaan. Dan kunnen hormoon vervangende therapie (HST), vaginale zetpillen of vaginale crèmes voorgeschreven worden. Soms worden medicijnen gebruikt om plasproblemen te verlichten of om de ontlasting soepel te houden. Een ring (ook wel pessarium genoemd) biedt in veel gevallen een snelle en simpele oplossing. Hiermee worden de verzakte organen weer terug op hun plaats geduwd. Een goed zittende ring geeft geen klachten. Wel kan het soms even duren voordat de juiste soort of juiste maat ring voor u gevonden wordt.
Advies voor vrouwen
Loop niet te lang rond met je klachten. Als je weet wat het is, kun je er wat aan doen. Ik ben overgangsverpleegkundige en je kunt een consult van een uur afspreken in mijn zelfstandige praktijk in Friesland.
